Aktualności

Zgodnie z ustawą z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych pracownikowi, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, przysługuje jednorazowe odszkodowanie wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast w przypadku śmierci osoby uprawnionej roszczenie to przechodzi, przy spełnieniu określonych warunków, na członka rodziny osoby zmarłej. Do kręgu tych osób zalicza się kolejno: 1) małżonka; 2) dzieci: własne, drugiego małżonka, przysposobionych; 3) przyjętych na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletniości wnuków, rodzeństwa i innych dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej; 4) rodziców. Warto odnotować, iż o opisywane świadczenie może starać się także zleceniobiorca oraz osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą.

Jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej nie przysługuje pracownikowi w sytuacji, gdy wyłączną przyczyną powstałego wypadku było udowodnione naruszenie przez niego obowiązujących przepisów BHP. Osoba ta nie ma prawa do wskazanego świadczenia, jeśli spowodowała wypadek umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Ponadto o braku prawa do świadczenia może stanowić fakt, że osoba uprawniona przyczyniła się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku będąc w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych.

Zgodnie z przywołaną wcześniej ustawą za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą: 1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych; 2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia; 3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. Na równi z wypadkiem przy pracy traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ: 1) w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone powyżej, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań; 2) podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony; 3) przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.

Osoba ubiegająca się o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej zobligowana jest do złożenia następujących dokumentów:

• wniosku o jednorazowe odszkodowanie – w tym względzie ZUS nie sporządził gotowego wzoru do uzupełnienia przez uprawnionego do świadczenia. Oznacza to, że spoczywa na nim ciężar prawidłowego przygotowania pisma w tej materii. W przypadku jakichkolwiek trudności w jego sporządzeniu nasza Kancelaria oferuje niezbędną pomoc w tym zakresie;
• zaświadczenia o stanie zdrowia OL-9, które zawiera między innymi informacje o zakończonym procesie leczenia i rehabilitacji, wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku oraz dokumentację medyczną – w tym przypadku gotowy wzór zaświadczenia OL-9 można pobrać ze strony ZUS:
• protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy sporządzony przez pracodawcę lub karty wypadku;
• prawomocnego wyrok sądu pracy – o ile został wydany w danej sprawie;
• decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej wydanej przez państwowego inspektora sanitarnego – o ile została ona wydana w danej sprawie.

W sytuacji, gdy o omawiane świadczenie stara się członek rodziny osoby zmarłej zobligowany on jest do złożenia dodatkowo:

• dokumentu stwierdzającego datę urodzenia i datę zgonu osoby, po której ma być przyznane jednorazowe odszkodowanie -zazwyczaj będzie to skrócony akt zgonu;
• dokumentu potwierdzającego stopień pokrewieństwa lub powinowactwa z osobą zmarłą;
• odpisu skróconego aktu małżeństwa, jeżeli o świadczenie ubiega się wdowa lub wdowiec;
• zaświadczenia o stanie zdrowia dziecka, wystawione przez lekarza prowadzącego leczenie, jeżeli przyznanie odszkodowania uzależnione jest od ustalenia niezdolności do pracy;
• zaświadczenia o uczęszczaniu do szkoły, jeżeli dziecko ukończyło 16 lat;
• dokumentu o ustaleniu prawa do alimentów na podstawie wyroku sądu lub ugody w odniesieniu do rodziców, osoby przysposabiającej, macochy, ojczyma (jeżeli nie pozostawali we wspólnym gospodarstwie lub osoba zmarła nie przyczyniała się do ich utrzymania).

Wyżej wskazane skompletowane dokumenty uprawniony może złożyć do ZUS za pośrednictwem płatnika składek, a w niektórych przypadkach także osobiście, dopiero w chwili zakończenia okresu leczenia i rehabilitacji. Należy pamiętać zatem, że to właśnie z tym momentem uprawniony może złożyć właściwy wniosek o przyznanie świadczenia. W przypadku natomiast ubiegania się o świadczenie po zmarłym wniosek może zostać złożony w każdym czasie.

Podsumowując należy także wskazać, że przyznanie lub odmowa przyznania świadczenia oraz ustalenie jego wysokości następuje w drodze decyzji ZUS. Od wskazanej decyzji przysługuje możliwość złożenia odwołania, które powinno być wniesione pisemnie lub ustnie do protokołu w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie składa się do sądu rejonowego – wydziału pracy i ubezpieczeń społecznych, za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała zaskarżoną decyzję.

W powyższym artykule poruszono zaledwie część zagadnień związanych z dochodzeniem jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

Jeżeli oczekujesz konkretnej porady prawnej, która uwzględni Twój przypadek, skontaktuj się z nami telefonicznie pod numerem: 605-351-064 lub mailowo: adwokat@machecki.pl.

            Autorzy: Michał Kaleta- asystent adwokata,

                          Rafał Machecki- adwokat