Aktualności

Odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności może domagać się skazany, wobec którego została orzeczona kara pozbawienia wolności, w tym zastępcza kara pozbawienia wolności lub gdy zarządzono wobec niego wykonanie uprzednio warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności.

Należy mieć na uwadze, iż wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności może złożyć skazany jedynie w sytuacji, gdy wykonywanie przedmiotowej kary nie zostało przez niego rozpoczęte. W sytuacji bowiem, gdy skazany rozpoczął odbywanie kary w zakładzie karnym, może wnioskować o przerwę w wykonywaniu kary pozbawienia wolności, a nie odroczenie jej wykonania.

Obligatoryjne i fakultatywne odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności

Kodeks karny wykonawczy przewiduje dwie grupy sytuacji, w których skazany może ubiegać się o zastosowanie wobec niego odroczenia kary pozbawienia wolności.

Do pierwszej z nich zaliczają się sytuacje, w których sąd ma obowiązek odroczyć karę pozbawienia wolności. Zgodnie z przywołaną powyżej ustawą następuje to w wypadku choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby  skazanego, która uniemożliwia wykonywanie tej kary. Za ciężką chorobę uznaje się taki stan skazanego, w którym umieszczenie go w zakładzie karnym może zagrażać życiu lub spowodować dla jego zdrowia poważne niebezpieczeństwo. Zatem w przypadku wystąpienia takich okoliczności, sąd ma obowiązek odroczyć wykonywanie kary do czasu ustania przeszkody. Warto w tym miejscu dodać, iż ocena stanu zdrowia skazanego w aspekcie jego zdolności do odbywania kary pozbawienia wolności będzie podlegać w wielu przypadkach weryfikacji przez powołanego w sprawie biegłego z zakresu specjalności, której dotyczy konkretna choroba.

Druga grupa okoliczności, z którą najczęściej spotykamy się w praktyce, kiedy skazany może ubiegać się o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności dotyczy sytuacji, w której sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności na okres do roku, jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki.

Jednak jakie sytuacje dla skazanego lub jego rodziny mogą wiązać się ze zbyt ciężkimi skutkami związanymi z natychmiastowym wykonaniem kary? Wskazać w tym względzie można np. na wystąpienie choroby u członka rodziny skazanego, który wymaga stałej opieki, a którą może zapewnić wyłącznie skazany, czy też na sprawy związane ściśle z osobą skazanego jak np. zakończenie przez niego cyklu kształcenia poprzez przystąpienie do kończących egzaminów. Z powyższego wynika, że katalog takich okoliczności jest otwarty. Warto w tym miejscu dodać, że samo pozytywne ustalenie przez sąd istnienia takiej okoliczności nie oznacza obowiązku odroczenia wykonania kary, a jedynie stwarza dla sądu taką możliwość.

W stosunku do skazanej kobiety ciężarnej oraz osoby skazanej samotnie sprawującej opiekę nad dzieckiem sąd może odroczyć wykonanie kary na okres do 3 lat po urodzeniu dziecka. Ponadto Sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności w wymiarze do roku, jeżeli liczba osadzonych w zakładach karnych lub aresztach śledczych przekracza w skali kraju ogólną pojemność tych zakładów.

Istotnym jest także to, iż odroczenie wykonania kary może być udzielone przez sąd kilkakrotnie. Jednakże łączny okres odroczenia w stosunku do konkretnego skazanego nie może przekroczyć okresów, które zostały przywołane powyżej.

Wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności

Sądem właściwym do złożenia wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności jest sąd, który wydał wyrok w I instancji. Wniosek ten podlega opłacie. Powinien on zawierać należyte wskazanie żądań oraz dowodów na ich poparcie. Dowodami w postępowaniu o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności mogą być w szczególności: wywiady środowiskowe, orzeczenia lekarskie, zeznania świadków, jak i wyjaśnienia osoby skazanej.

Na postanowienie sądu w przedmiocie odroczenia przysługuje zażalenie.

Możliwość odwołania przez sąd odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności

Wskazać należy także, iż odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności może zostać odwołane przez właściwy sąd w szczególności, gdy ustanie przyczyna, dla której zostało udzielone lub w wypadku, gdy skazany nie korzysta z odroczenia w celu, w jakim zostało ono udzielone, a także gdy skazany rażąco narusza porządek prawny. Sąd może również odwołać odroczenie wykonania kary, gdy skazany nie wykonuje nałożonych na niego obowiązków w postaci np. zgłaszania się do wskazanej jednostki Policji w określonych odstępach czasu, czy poddania się odpowiedniemu leczeniu lub rehabilitacji.

Autorzy:

Michał Kaleta -aplikant adwokacki,

Rafał Machecki- adwokat.